Wordt vervolgd! (Het feuilletonlied)

Het was aangekondigd, dat wel, maar toch bladerde ik vanochtend door V Weekeinde op zoek naar het Feuilleton. Niets. Hoe zat het ook al weer? Oh, ja. Ronald Giphart ging met vakantie en er zou een keer geen nieuwe aflevering in de krant staan. Enigszins teleurgesteld las ik de rest van de krant. Dan maar een column schrijven, dacht ik. Maar het enige wat ik kon bedenken als onderwerp was het Koningslied en daarover is inmiddels genoeg gezegd en geschreven. Ik heb helemaal geen zin om daar iets aan toe te voegen.

Toch bleef dat lied in mijn hoofd zitten. Vooral dat eerste zinnetje… Daar sta je dan. Dat had ik vanmorgen ook. Met mijn blote voeten op de koude tegels in de gang. Daar stond ik dan. Met de Volkskrant in mijn handen. Daar stond ik dan. Verheugd omdat het weer zaterdag is. Daar stond ik dan. Benieuwd naar hoe het verder zou gaan met Bibi en Kick. Hoe het verder zou gaan tussen Pim en Frederique. Daar stond ik dan. Met lege handen en zeeën van tijd, want geen feuilleton om te lezen, dus geen feuilleton om te bespreken.

Ik googelde Koningslied en las de tekst. Ja hoor, het begint met Daar sta je dan… Om de tijd te doden ging ik ermee aan de slag. Niet te lang, want het is lekker weer en er komt straks ook nog visite. Bovendien hoeft het niet perfect en moet er wat te zeiken overblijven. Misschien hebben de tekstschrijvers van Het officiële Koningslied dat ook gedacht. Hieronder kan je het resultaat lezen. Net als Ewbank ben ik mijn eigen paraplu tegen de zeikregen, dus kom maar op met je kritiek, ik kan er tegen.

Daar sta je dan
Nog maar pas wakker en je denkt aan je dromen
Daar ligt ie dan
De krant die je wist dat zou komen is eindelijk hier
Ben je er klaar voor?
Kun je dat ooit echt zijn?

Daar sta je dan
Ga je naar bijlage V Weekeinde
Alles gedaan om je voor te bereiden
Daar is het dan
Je gelooft het staat op pagina negen
Iedere keer dat je zocht, vond je het hier
Je kijkt om je heen
Beseft het zit niet mee

Door de regen en de wind
Zal je krant worden bezorgd
En wordt beschermd tegen alles wat komt
De krant en het Feuilleton
zijn al wakker als jij slaapt
Een zekerheid zo lang als ik leef

Een tekst, vele lezers
We staan voor elkaar, niet te breken
Facebook, veel reacties
Met elkaar in gesprek, voor en tegen
Telkens weer, week in week uit
Trots als een pauw, dit is ons geluid
En hoe klein we ook zijn
Onze bloggers zijn groot
Gaan niet onderuit
Voor jou, Feuilleton
Voor auteur, voor lezers
Soms zit het mee, soms zit het tegen
Deze week niet op pagina negen
En ook niet elders in de krant
Een weekje geduld aub want
Ook schrijvers verdienen rust en vakantie
Het Feuilleton is een rots maar geen garantie

Laat me weten wat je denkt
Waar de lezer  naar verlangt
We gaan niet rusten tot het waar geworden is
En als je ooit je weg verliest
Is het blog je baken in de nacht
En wijst je de haven in de duisternis

Ik blijf schrijven als een leeuw
Zodat het jou aan niets ontbreekt
Blijf duiden zo lang als ik leef

De R van Giphart
Twee duimen in de lucht, kom op, kom op
De V van Vijf en de W van wij
De feuilletonisten  staan zij aan zij
De G van Geheimen die niet bedekt blijven
We leggen ze droog opdat de ontdekkers verstijven
De V van Volkskrant waar we lezen
Het Feuilleton, dat is bewezen
De R van Giphart
De V van Volkskrant en Feuilleton
Enthousiaste volgers zodra het begon
De V van verslaving en altijd willen lezen
Een fijne ziekte, niet te genezen
De W van wij zijn een met elkaar
Met de schouders naast elkaar
En dus roepen we vandaag van

Door de regen en de wind
Zal je krant worden bezorgd
En wordt beschermd tegen alles wat komt
De krant en het Feuilleton
zijn al wakker als jij slaapt
Een zekerheid zo lang als ik leef

Laat me weten wat je denkt
Waar de lezer  naar verlangt
We gaan niet rusten tot het waar geworden is
En als je ooit je weg verliest
Is het blog je baken in de nacht
En wijst je de haven in de duisternis

Ik blijf schrijven als een leeuw
Zodat het jou aan niets ontbreekt
Blijf duiden zo lang als ik leef

Het ging goed

De haiku is een vingerhoed vol emotie, waarin weinig ruimte is voor ontledingen en benaderende omschrijvingen. De Warmloper scant dagelijks de krant^*)op zoek naar haiku-achtige koppen of quotes. Hij laat zich leiden door de woorden en tracht alleen de haiku te zien. Foto’s worden wazig, teksten gaan op grijs, tot daar die twaalf- tot zeventienlettergrepige tekst overblijft, die ontdaan van alle ballast zich openbaart tot ogenblikervaring.

Het ging goed, zolang
het goed ging. Totdat
het verkeerd ging.

Lees, bewonder en laat u inspireren. Verwonder en laat vooral uw gedachten de vrije loop. Mocht u een mooie interpretatie willen delen, dan staat mijn inbox van harte voor u open.

^*) de Volkskrant, tenzij een andere bron is vermeld

Wordt Vervolgd! (30)

Wat kan een week lang duren! Tijd is subjectief, dat is maar weer eens bewezen. Geef een mens een cliffhanger en hij krijgt er gratis tijd bij. Uiteraard klopt dat niet, maar gevoelsmatig leek de week toch echt langer te duren. Ondertussen gaf mij dat mooi de gelegenheid eens na te denken over een aantal andere zaken. Als het feuilleton de hoofdzaak is, dan zijn de opmerkingen van de fans op de Facebookpagina van het feuilleton de afgeleiden, of de bijzaken. Hetzelfde geldt voor het blog dat collegablogger Etienne Stekelenburg en ik, ieder afzonderlijk, bijhouden. Inmiddels hebben we geregeld contact via Facebook en ik ontmoette Etienne in de Bastaard in Utrecht.

Afgelopen week postten we weer berichten over onze aantekeningen. Hoewel we ze ieder voor zich schreven, zaten er een aantal overeenkomsten in. Logisch zou je denken, ze gaan over hetzelfde onderwerp. Eens, werp ik dan tegen, maar wat ik vaak zo knap vind aan Etienne is dat hij andere onderwerpen uit het feuilleton belicht dan ik. Zo ook deze keer, maar toch bleken we daarnaast behoorlijk eensgezind.

Etienne: ‘Een topstuk Theo.’
Ik: ‘Dank! Ik heb net jouw stuk gelezen en ik ben bijzonder verrast door enkele overeenkomsten. Valt dat ook onder Conceptual Continuity of zitten wij gewoon weer op één lijn?’
Etienne: ‘Mij was hetzelfde opgevallen. Grappig.’

Op de een of andere manier zorgt het feuilleton voor teamspirit. Het verbroedert. Zonder ophef en verdere poeha. We doen het gewoon maar even. We staan niet in de schijnwerpers. Er doen dan ook geen 51 bekende Nederlanders aan mee. Ik bedenk me nu pas, dat als we destijds hadden geweten dat er een Kroning aan zou komen, we misschien een heel ander thema dan Geheimen hadden gekozen. Ben ik blij dat we geen glazen bol hadden. Dit is veel leuker en veel minder gezeik. Ondertussen staat de teller op Facebook op 779 Likes. Weer twee erbij. En Giphart is op dreef, dus het kan alleen maar meer worden!

Conceptual Continuity. Wat een prachtige term (die ik nog niet kende) voor iets wat ik dan gewoon de ‘rode draad’ noem. Zou het Gipharts levenslijn zijn? Zijn houvast? Als dat zo is zijn wij op Facebook zijn kluwe wol en is zijn oeuvre zijn steunpilaar. Daardoor kan hij, net als Theseus dankzij de draad van Ariadne, zijn weg naar het plot vinden. Het plot dat hij voor ogen had toen hij begon te schrijven, maar dat hij nu met dank aan zijn lezers langs een ander pad moet zien te bereiken, dan waarlangs hij destijds  had gedacht er te kunnen komen. Klinkt dit warrig? Excuus. Maar sla er de literatuur op na en, ja,  Etienne Stekelenburg heeft een punt. Als muziekkenner en liefhebber van Frank Zappa vraagt hij zich in zijn blog af hoe Giphart dit noemt. Het antwoord laat op zich wachten, want de volgende aflevering is pas over twee weken. Met de draad van Ariadne heb ik een voorzet gegeven. Het zou me echter niets verbazen als Giphart het gewoon leitmotiv, of in goed Nederlands, leidmotief noemt. Behalve dat dit een muzikaal thema is, wordt het namelijk ook in de literatuur gebruikt om een terugkerend motief aan te duiden.

Goed. Genoeg zijpaden bewandeld. Terug naar het feuilleton. Terug naar het verhaal. In de vorige aflevering zette Bibi de tijdbom op scherp. Het aftellen is begonnen.

‘En weet je zeker…’ Dit was de stem van Bibi. Ze had moeite om over het gelach van haar tafelgenoten uit te komen. Toen ze eindelijk de aandacht had, riep ze: ‘En weet je zeker dat het niet met Frederique was?’

Dit waren de laatste zinnen van Aflevering 29, Het interview. Zowel Etienne als ik maakten een opmerking over de impact van die zinnen. Allebei maakten we een verwijzing naar de spreekwoordelijke speld die je na deze ontboezeming zou kunnen horen vallen. Giphart begint er Aflevering 30, Stilte, mee. (Meteen de titel verklaard) Hij gaat echter een stapje verder, want hij relateert de stilte aan beweging en geluid, waardoor hij haar nog meer gewicht geeft. Soms omschrijft men stilte als drukkend om haar ‘zwaarte’ te geven. Dat kan, maar drukkende stilte is statisch. Giphart voelt goed aan dat dit niet het type stilte is waarop we zitten te wachten. Het is niet het soort stilte dat past bij een groep als De Vijf met aanhang. Hij trakteert ons dus op een dynamische stilte:

De uitdrukking wil dat er een stilte valt, maar de stilte na de geschreeuwde woorden van Bibi stortte, kletterde, donderde over het gezelschap heen. Verbijsterde gezichten, grote ogen, open monden.

De stilte viel niet. Ze stortte, ze kletterde en donderde. Het resultaat: mimische sociale interactie. Verbijstering. Grote ogen. Open monden. Alle als resultaat van en als uiting van stilte. Ondertussen moeten we niet vergeten dat deze scène zich afspeelt in een bomvol restaurant in de kerstvakantie op Vlieland. Het kan dus onmogelijk echt stil zijn geweest, maar dat doet er niet toe. Ik moest direct denken aan een uitgave van het CPNB uit het begin van dit jaar. Het was in het kader van de Maand van de Spiritualiteit en het heette Doodstil. Hierin stelde de schrijver, Jan Mulder, ‘Stilte wordt niet rauw geconsumeerd, men wil er graag geluid bij.’ En hoewel niemand van De Vijf om deze stilte vroeg, kregen ze er geluid bij. Het geroezemoes op de achtergrond, zorgde ervoor dat de stilte kleur kreeg, diepte en ernst.

En toch waagde Rosalie een extra poging om geluid toe te voegen: ‘[Ze] probeerde de gespannen stilte te doorbreken met een ontwapenend bedoelde monosyllabische uitroep van gespeelde ontzetting. Het klonk bijna verlekkerd.’ Ondertussen laat Giphart de stilte doodgemoederd voortgalmen in onze gedachten en zet een boom op het Koelesjov-effect, dat hij vervolgens in zijn kantlijn nader toelicht.

De titel van het verhaal is goed gekozen. Stilte. Na de theorie over het Koelesjov-effect lijkt het erop alsof het leven weer op gang komt. Kick herneemt zich en zegt tegen zijn zoontje:  ‘Mamma maakt maar een grapje.’

Bij sommigen van De Vijf klonk opgelucht gelach en anderen maakten verzoenende geluiden. Dat soort grapjes werden in de vriendenkring wel vaker gemaakt. (…)
Hèhè, Bibi zat te stangen, ze had het gezelschap in de maling genomen met haar uitroep. Om de mond van Pim verscheen een vrolijke glimlach. Ook Kick keek Bibi stralend aan. Ha, Mamma zat maar wat te dollen. Bibi zei, emotieloos: ‘Ik maak helemaal geen grap. Wat denk je, dat ik daar grappen over maak?’

Weer die stilte, weer die gestokte stroom contact calls, weer die blikken in de richting van Bibi. Bibi keek nog steeds strak naar Kick.

Een kernexplosie. Een neerstortend vliegtuig. Een mitrailleur die wordt leeggeschoten.

Je voelt als lezer de sfeer deinen. Het is als de golven aan het strand, niet veel verder op. Even zwelt het rumoer, dat zo typisch is voor groepen, aan als de golven die bij vloed op het land worden geworpen, maar dan trekt het water zich (relatief geruisloos) terug en is iedereen zich weer pijnlijk bewust van de leegte die achterblijft.

Het voltallige gezelschap wachtte op Bibi’s spottende glimlach, de bevrijdende ontlading. Nee, natuurlijk vroeg ze zich niet serieus af of haar man Kick en haar beste vriendin Frederique wel eens naakt met elkaar in bed hadden liggen vozen. Dat was een onzinnig idee.

De titel van het verhaal is heel goed gekozen en wordt mooi verbeeld in de zinnen. Tot twee keer toe laat de schrijver een voelbare stilte vallen voordat hij het verhaal zachtjes hervat. De woorden die hij de hoofdrolspelers dan in de mond legt zijn strikt functioneel. Kick zegt tegen zijn zoontje:

‘Volgens mij zouden de kinderen buiten het ontzettend leuk vinden als jij ook sneeuwballen komt gooien.’
Met lichte tegenzin liet Kick jr. zich zijn jasje aantrekken, terwijl de anderen van de groep voorzichtig weer begonnen te murmelen en zich vooral met hun borden bezighielden.
Pim hield zich stil. Frederique zat verstijfd achter haar voor de helft opgegeten bord geitenkaassalade met honing-cranberrysaus.
Toen het Kick niet lukte om het ritsje van het winterjasje dicht te krijgen, zakte Bibi plotseling door haar knieën. Ze nam de rits van haar man over, en met een venijnig gebaar lukte het haar wel de jas te sluiten.
‘Ik loop wel even met je mee naar buiten’, zei ze tegen kleine Kick, waarna ze hem met een beetje dwang in de richting van de uitgang begeleidde. Toen Bibi bij de deur was, liet Rosalie weer een langgerekte monosyllabische uitroep van ontzetting horen, die opnieuw bijna verlekkerd klonk.

Zonder afscheid te nemen van zijn moeder rent Kick jr. naar een groepje meisjes die een sneeuwpop maken. Zonder afscheid te nemen van de groep, besluit Bibi het voor gezien te houden. In stilte stapt ze op haar fiets en in stilte fietst ze weg.

Giphart schrijft in de slotalinea:

Kick jr. keek haar niet na en ook in Het Posthuys zag niemand van De Vijf haar vertrekken. Bibi wilde per se weg, hoe koud het ook was, hoe lang de tocht naar het dorp zou duren, hoe stil het onderweg zou zijn.

Het is de laatste verwijzing naar stilte, maar in mijn hoofd galmde de echo ervan nog lang na. Zonder jas op fiets? In de winter! Dat gaat even goed. Maar dan? En ongetwijfeld wordt de innerlijke rust van Bibi doorbroken. Dat gebeurt hetzij door een heftige discussie met zichzelf, een flashback in de vorm van een herinnering die ze met ons deelt, of door een stem die haar roept. Een stem die haar weer bij zinnen brengt en ons mee terug voert in het verhaal. Een stem die ons als de Draad van Ariadne uit het labyrint van onze gedachten en speculaties voert. De vraag is alleen, van wie is die stem? Wie roept haar? Gaat iemand van de groep haar achterna? Is het Silvijn? Wederom zadelt Giphart ons op met een fijne cliffhanger en vele vragen. Daarbij verlaat hij ons land voor een week vakantie in den verre en weet niet of daar wifi is… Van rode draden naar draadloos. Wat schieten we er mee op? Ik vertrouw maar op de continuïteit die dit feuilleton in zich herbergt. Conceptueel zit het wel goed. Een weekje zonder feuilleton overleven we wel. Fijne vakantie Giph!

Rechts en links

De haiku is een vingerhoed vol emotie, waarin weinig ruimte is voor ontledingen en benaderende omschrijvingen. De Warmloper scant dagelijks de krant^*)op zoek naar haiku-achtige koppen of quotes. Hij laat zich leiden door de woorden en tracht alleen de haiku te zien. Foto’s worden wazig, teksten gaan op grijs, tot daar die twaalf- tot zeventienlettergrepige tekst overblijft, die ontdaan van alle ballast zich openbaart tot ogenblikervaring.

Rechts mannen met baarden,
Links de ogen van de vrouwen

Lees, bewonder en laat u inspireren. Verwonder en laat vooral uw gedachten de vrije loop. Mocht u een mooie interpretatie willen delen, dan staat mijn inbox van harte voor u open.

^*) de Volkskrant, tenzij een andere bron is vermeld

Haggis pizza

Mevrouw Stepper is eten met een vriendin in de stad, meneertje ligt lekker te slapen, dus ik heb even het rijk alleen. Tijd om weer eens te experimenteren in de keuken. In Edinburgh heb ik ooit een pizza met Haggis gegeten en hoewel ik toen mogelijk niet geheel nuchter was, meen ik mij te herinneren dat die best lekker was. Laat ik nou nog een blikje Haggis in de kast hebben staan… De houdbaarheidsdatum is vier maanden geleden verstreken, maar een kniesoor die daar op let bij geconserveerd voedsel. Ik ga er gewoon voor. Het blik staat al zo lang in de kast en aangezien ik het toch alleen moet opeten, kan ik dat net zo goed vanavond doen.

Om te beginnen zet ik Ben Howard op. Die komt volgens mij niet uit Schotland, maar wel van het eiland en zijn muziek is lekker ontspannend. Om The Proclaimers op te zetten voor een potje koken met Schotse ruit gaat me nou weer net te ver. Om het gerecht te begeleiden staat er een mooie wijn uit de Bordeaux te ademen. Het eerste glas is al ingeschonken. Ik heb gekozen voor een vrij jonge Puisseguin Saint-Emilion uit 2011.  De wijn van Merlot en Cabernet Franc zou het goed moeten doen met het orgaanvlees. Het blijkt te kloppen, alhoewel ik blij ben met mijn keuze voor een jong exemplaar, want de Haggis uit blik is minder heftig dan men mij heeft doen geloven.

Voor de basis gebruik ik een pizzabodem van Jumbo. Ik bestrijk ze met wat tomatenpuree (ongeveer een half blikje) en strooi er plukjes olijventapenade overheen. Verwarm ondertussen de oven voor op 200 graden Celsius. Daarover verdeel ik uienringen van een halve ui en plakjes van een halve bol Mozarella. Tijd om me te verdiepen in de Haggis. Het blik blijkt aan twee kanten te moeten worden opengemaakt, waarna men de op paté lijkende substantie er met een lepel voorzichtig uit kan drukken. Ik snijd dunne plakken en brokkel die over de pizza. (ik gebruikte ongeveer 125 gram, maar dit mag achteraf beschouwt best wat meer zijn) Tenslotte bestooi ik het geheel met geraspte Emmentaler.

Terwijl de pizza in de voorverwarmde oven gaar wordt – ik ga uit van twintig minuten –  lees ik de krant en check zo nu en dan het beeldscherm, waarop ik meneertje in zijn wiegje kan zien slapen. Ziet er prinsheerlijk uit. Tijd voor nog een glaasje wijn. Wachten maakt tenslotte dorstig, hoe je het ook wendt of keert. Daar klinkt het belletje van de oven al. Mooi.

De pizza ziet er zo eigenlijk heel gewoon uit. Ik kijk ernaar terwijl ze een weinig afkoelt. Ik snuffel. Ruikt lekker. Tijd voor de lakmoesproef. Ik snij een punt af en begin te eten. De smaak is heerlijk subtiel. Toegegeven, de eerste hap was wat aarzelend. Heb dat vaker met orgaanvlees. In dit geval lamslong en ‘lamb suet’ – white fat that surrounds kidneys – maar het smaakt dus verrassend zacht. Misschien ben ik te zuinig geweest met het vlees en had er meer op gemogen, maar het harmoniseert goed met de uien en de witte kaas. Volgende keer iets meer vlees en misschien een beetje spinazie toevoegen. Het gerecht combineert ook goed met de wijn, hoewel een Pinot Noir bij nader inzien ook goed mogelijk lijkt. Dit experiment krijgt zeker een vervolg.

Daar zit ik dan. Ik heb nog een pizzabodem en behoorlijk wat Haggis over. Gelukkig weet ik nu hoe ik het kan klaarmaken. Het resultaat mag er wezen. Dus mocht er net als ik een dappere ziel zijn die ook wel eens van een Haggis pizza wil snoepen, dan is hij of zij van harte welkom. Met liefde wil ik delen. Er zit zelfs nog een staartje Saint-Emilion in de fles.

Wordt Vervolgd! (29)

De slotzin van Aflevering 29, Het interview, doet me denken aan de uitspraak van Jeremy Clarkson aan het eind van de afleveringen van Top Gear: ‘and on that bombshell it is time to end the show.’ Het is me dan ook wel een finale… Maar laat ik me niet direct op de afloop richten, ook is de verleiding groot. Er is namelijk zoveel meer moois te lezen in deze aflevering. Zowel letterlijk, als figuurlijk tussen de regels door. Aflevering 29 is namelijk, anders dan de samenvattende opningszin doet vermoeden, veel meer dan een intermezzo. Hoewel van een apotheose nog geen sprake is, beschouw ik deze aflevering toch als de prelude naar de ontknoping. Daarover echter later meer. Laat ik proberen om enige vorm van synchroniciteit met het verhaal en de ontwikkelingen op de Facebookpagina van het feuilleton te betrachten.

Vorige week schreef ik naar aanleiding van Aflevering 28:

‘De schrijver stelt ons letterlijk een drietal vragen, maar (ik heb net nog even Facebook gecheckt) heeft van zijn lezers nog geen antwoorden. Welnu, beste Giph, het lijk mij een goed idee om Bibi alleen terug te laten keren naar Duynstaete. Ze komt onderweg de drie jongens met de videocamera tegen. Het wordt tijd dat Hidde, Roel en Yf weer in beeld komen. (…)’

Mijn voorzet leidde op Facebook tot een interessante discussie. Mooi. Wederom een bewijs dat het feuilleton leeft. Het aantal volgers is nog nooit zo veel geweest (777) Op naar de 1000! Hieronder een greep uit de reacties op mijn suggestie. (de rest is na te lezen op Facebook)

‘Theo’s voorstel is zeer interessant, maar klopt voor mijn gevoel niet met de loop der gebeurtenissen. Hidde, Roel en Yf zijn al een tijdje in het restaurant, waar ze mee-eten met de andere kinderen. Maar misschien kunnen we daar een mouw aan passen.’ (Giphart)
‘Joh, zijn die al binnen? Had ik dat even gemist… Weet je het zeker?’ (Ik)
‘Er staat in afl 26: “de meeste kinderen hadden hun tafel al betrokken” Verder staat er dat de mannen op zich laten wachten. De jongens waren de mannen aan het filmen, dus het zou kunnen dat zij ook nog niet binnen waren. Maar we lezen nergens dat ze alsnog binnenkomen. En we lezen ook nergens dat de jongens ontbreken (ook niet als er eten besteld wordt), dus voor mijn gevoel zou het vreemd zijn als ze nu nog buiten zijn.’ (Lysbeth Rixt Kuipers)
‘Dan maken we het nu officieel: in het kielzog van de mannen zijn ook de jongens binnengekomen. (Er komt nog heel wat bij kijken bij dat schrijven…) (Giphart)

De dialoog illustreert hoe mensen een tekst verschillend kunnen interpreteren en ook zelf invulling kunnen geven aan iets wat niet expliciet is geschreven. Zo beschouwt komt er inderdaad best veel kijken bij schrijven! En dan houdt onze schrijver ook nog rekening met ideeën van anderen. Uit dezelfde discussie:

‘Zou het wat die video-opnamen betreft een idee zijn dat Frederique de jongens helpt met het verwerken/monteren (hoe noem je dat?) van de beelden tot een mooie film en zo achter het geheim van Kick komt?’ (Lysbeth Rixt Kuipers)
‘Zoiets was inderdaad mijn idee…’ (Giphart)
‘De jongens weten wat zij onbedoeld gefilmd hebben. Laten ze zich dan bij het monteren helpen door Frederique? (…)Om het stukje er uit te laten knippen. Bedoelen jullie dat? En weer een geheim erbij voor Frederique… (Sylvia Nobis)
‘Dan zou Frederique m.i. ook degene zijn die ’s nachts met Kick de slaapzaal heeft verlaten. Misschien weet zij iets over Kick, wat ze die nacht besproken hebben (dat “iets” zou kunnen zijn het overspel van Kick, maar misschien ook wel iets anders, wat haar een motief geeft). Of Frederique heeft, zoals ik al eerder ergens opperde, ook een relatie met Kick.(…)’ (Lysbeth Rixt Kuipers)

Dat Ronald Giphart gevoelig is voor wat wordt geopperd blijkt niet alleen uit de inhoud van Aflevering 29, maar ook uit een poll, die nog dezelfde dag verschijnt naar aanleiding van een suggestie van Ellen Weistra: ‘We kunnen gaan wedden op de voortgang van het huwelijk tussen Bibi en Kick. Ziet er niet best uit!’ Tot zover echter de Facebookpagina van het feuilleton. Laten we eens naar het verhaal zelf gaan. Aflevering 29, Het interview, begint sterk.

Toen de kinderen hun lugubere combinatie knakworsten, flensjes en vanille-ijs op hadden, besloten ze van tafel te gaan voor een sneeuwballengevecht met andere jeugdbendes. In optocht verlieten ze restaurant Het Posthuys. Hidde, de oudste jongen van de groep, was al buiten, maar kwam teruggerend om zijn van Frederique geleende camera achter te laten. Daarna volgde hij de andere kinderen naar de sneeuw. Het jongste kind, de 6-jarige Kick jr., drentelde achter hem aan. Zijn ingehouden pas verraadde dat hij eigenlijk niet de kou in wilde.

Reeds in de derde zin doet Giphart terloops iets met de suggestie om Frederique er een geheim bij te geven. De vraag is echter of Freek niet allang op de hoogte is, zoals bovendien werd gesuggereerd door Lysbeth. Feit is dat in deze aflevering eindelijk aan het nachtelijke rendez vous uit Aflevering 15 wordt gerefereerd. We hebben er lang, ruim drieëneenhalve maand, op moeten wachten, maar Giphart besteedt er zelfs aandacht aan in de kantlijn, waarin hij verwijst naar de ontmoeting en naar de poll die hij er later over maakte.

Rendez-vous
In Aflevering 15 vertrok Kick plotseling ’s nachts uit zijn stapelbed in de jeugdboerderij, gevolgd door iemand anders. Wie was dit en wat deden deze twee? Een maand geleden vroeg ik op Facebook in een poll om wie het zou kunnen gaan. Ted van Putten vond dat het om niemand anders kon gaan dan Frederique ‘die Kick al jaren de haar toevertrouwde geheimen doorvertelde’. Menno van der Busse vond Frederique erg voor de hand liggen, maar ‘Klaasje, nogal onbrave Klaasje’ kon volgens hem ook. Voor Silvia Nobis was er maar één kandidate: ‘Frederique, het valse loeder!’ Vaste lezer Erik Helleman koos ook voor Frederique, hoewel: ‘Als Klaasje Kick volgt, hebben we, wel leuk, waarschijnlijk een geheim erbij. Van wie is het kind van Klaasje?’

Poll
Dit was de uitslag op de vraag ‘Door wie werd Kick ’s nachts gevolgd’: Frederique: 6 stemmen, Rosalie, Klaasje en Bram: 2 stemmen, Sanne: 1 stem.

Het knappe aan Aflevering 29 vind ik echter, dat niet direct, maar indirect aan de nachtelijke ontmoeting wordt gerefereerd. Giphart werkt via een omweg toe naar de cliffhanger van deze week. Hij doet dit, met het spreekwoord Kleine potjes hebben grote oren in zijn achterhoofd, heel slim via een zogenaamd interview met Kick jr. Behalve dat hij op deze originele wijze niet rechtstreeks naar de cliffhanger toeschrijft, is het ook een fraaie manier om de overige leden van het gezelschap weer even iets te laten zeggen en bij de lezer in de herinnering te roepen. Alleen van Korneel is geen sprake, maar misschien is die even naar de WC. Dat moet het zijn. Eerder schreef ik ‘Niemand gaat in een boek of film ooit naar het toilet, tenzij het functioneel is.’ Hetzelfde geldt vaak ook voor andere levensbehoeften, zoals bijvoorbeeld eten. Vaak wordt er pas gegeten, als dat nodig is voor het verhaal. En voilà! Het interview en de uitkomst zijn vooral geslaagd omdat iedereen, gezeten aan een lange tafel, getuige is.

De vorige aflevering eindigde met:

Terug in Het Posthuys op Vlieland schoten bij Bibi verschillende scenario’s door haar hoofd. Ze kon stilletjes wegsluipen van het gezelschap (…) Ze kon (…) tegenover Kick en de rest van het gezelschap doen alsof er niets aan de hand was. En ze kon een vergelijkbare scène trappen als Rosalie anderhalf jaar daarvoor in eetcafé Over Den Tong: Kick confronteren met wat ze te weten was gekomen, hem publiekelijk een enorme dreun verkopen en daarna – een kleine variant – het hele Posthuys bij elkaar te krijsen.

Giphart kiest voor optie drie zonder variant. Of toch, maar dan anders. Van krijsen is geen sprake. Ik stel me voor dat men een speld kan horen vallen, nadat ze heeft besloten om de confrontatie aan te gaan. Het is echter geen directe confrontatie. Ze stelt nota bene de vraag aan haar jongste zoon in plaats van aan Kick. Wat zegt dat over Bibi? Welke moeder zet haar kind zo voor het blok? Welke moeder ge-, nee misbruikt, haar kind om haar man en beste vriendin uit te horen over hun vermeende relatie? En dat in bijzijn van zoveel anderen? Het arme ventje. In Aflevering 12 konden we lezen dat kleine Kick het zorgenkindje van Bibi is. ‘Van haar vier kinderen was Kick de enige die over wie ze zich af en toe zorgen maakte wat zijn fysieke ontwikkeling betreft.’ Nou, vanaf nu mag ze zich ook zorgen gaan maken over zijn psychische gesteldheid!

‘Tot slot nog dit’, zei Pim. ‘Laatste vraag. Ik wil dat u er goed over nadenkt. Wat is het familiegeheim?’
Sanne en Klaasje zeiden tegelijk: ‘Oehhh.’
‘Wat is een familiegeheim?’
‘Een geheim dat alleen in de familie bekend is’, legde Pim uit. ‘Wat mogen wij niet weten, omdat het geheim is?’
‘Nou…’, begon kleine Kick, die naar zijn vader keek en daarna aarzelend naar zijn moeder.
‘Ik ben ook wel benieuwd wat hij nu gaat vertellen’, zei Kick.
Kick jr. sloeg zijn hand voor zijn mond en speelde dat hij onbedaarlijke pret had.
‘Weet je een geheim?’, vroeg Pim.
Proestend knikte het jongetje.
‘Ik heb pappa en mamma wel eens zien zoenen!’, gilde hij over de tafel, gevolgd door zijn punchline: ‘Zonder kleren aan!’
Na die laatste drie woorden ontplofte het bijna voltallige gezelschap in gebrul. Er werd zo hard gelachen dat er aan andere tafels werd opgekeken.
‘Wat zeg je nou?’, riep Pim. ‘Gezoend zonder kleren aan? Walgelijk. Wat een viezeriken!’
‘En weet je zeker…’
Dit was de stem van Bibi. Ze had moeite om over het gelach van haar tafelgenoten uit te komen. Toen ze eindelijk de aandacht had, riep ze: ‘En weet je zeker dat het niet met Frederique was?’

Meteen nadat ik de laatste alinea had gelezen postte ik op de Facebookpagina ‘Ik vind aflevering 29 GOUD!’ Mijn bewondering groeide echter naarmate ik er meer over nadacht. In feite insinueert de schrijver via Bibi van alles, maar an sich weten we nog niets. We blijven zitten met dezelfde vragen die ons al zo lang bezig houden en kijken des te rijkhalzender uit naar de volgende aflevering in de hoop dat we daarin meer leren. Persoonlijk vraag ik mij bijvoorbeeld het volgende af:

• Weet Silvijn dat Kick vreemdging met Nathalie?
• Heeft hij dit verzwegen voor Bibi, omdat schuinsmarcheren met Freek, hartsvriendin en één van de Vijf, nu eenmaal veel erger moet zijn voor haar?
• Wat is het doel van zijn onthulling? Wraak op Kick of wil hij Bibi voor zichzelf?
• Bewaart Freek naast zovele geheimen ook één van de ergste, namelijk overspel binnen de groep?
• Hoelang is een eventuele relatie tussen haar en Kick al gaande?
•  Hebben Silvijn en Kick jr. Frederique en Kick samen op het eiland betrapt?
• Was het Frederique die Kick uit de slaapzaal volgde?
• Wist Frederique dat Kick met Nathalie is vreemdgegaan?
• Hoe reageert zij als ze erachter komt? (bekentenis op video)
• Voelt zij zich dan ook bedrogen?
• Hoe zal ze die informatie gebruiken?
•  …
• ….

Ik kan bijna niet wachten tot zaterdag. En dan te bedenken, dat we na Aflevering 30 twee weken moeten wachten op het vervolg, want de zaterdag voor de Kroning van Alexander verschijnt er geen feuilleton. Het gevoel van onwetendheid en knagende vragen zal vrees ik nog wel even blijven…

Parijs zonder kiosk

De haiku is een vingerhoed vol emotie, waarin weinig ruimte is voor ontledingen en benaderende omschrijvingen. De Warmloper scant dagelijks de krant^*)op zoek naar haiku-achtige koppen of quotes. Hij laat zich leiden door de woorden en tracht alleen de haiku te zien. Foto’s worden wazig, teksten gaan op grijs, tot daar die twaalf- tot zeventienlettergrepige tekst overblijft, die ontdaan van alle ballast zich openbaart tot ogenblikervaring.

Parijs zonder kiosk
is als Venetië
zonder gondel

Lees, bewonder en laat u inspireren. Verwonder en laat vooral uw gedachten de vrije loop. Mocht u een mooie interpretatie willen delen, dan staat mijn inbox van harte voor u open.

^*) de Volkskrant, tenzij een andere bron is vermeld

Wordt Vervolgd! (28)

Het zaadje dat door Giphart in de vorige aflevering is gelegd begint te kiemen. Aflevering 27 eindigde met een bijeffect van de kracht van liefde en de zin ‘De jaloerse pijn die Bibi inmiddels voelde (…) had in het geheel niets helends of gezonds.’ Het zaadje is natuurlijk het onderwerp van het telefoongesprek dat Bibi en Kick alweer enkele afleveringen geleden voerden. Het heeft Bibi nogal van haar stuk gebracht, maar over wat Silvijn tegen haar heeft gezegd tastten we nog in het duister. In Aflevering 28, Scène, komen we hierover meer te weten. Het zal een beetje tijd worden ook. Hoewel het feuilleton alle ingrediënten van een pageturner bevat, is het door de vorm nu eenmaal een verhaal dat zich in stukjes laat lezen.

Zaadjes hebben nu eenmaal tijd nodig om te ontkiemen… Zo weten we ook nog niet wie Kick volgde toen hij ’s nachts stilletjes de slaapzaal verliet en dan is er nog het videomateriaal dat door de oudste kinderen is geschoten van Kicks bekentenis. De vraag is echter of het videomateriaal extra olie op het vuur gooit, of inmiddels (voor Bibi, niet voor de rest van de vrouwen) oud nieuws is. Toen ik Aflevering 28 voor het eerst las, ging ik ervan uit dat Silvijn aan Bibi had verteld dat Kick is vreemdgegaan met zijn vrouw Nathalie, maar nadat ik er langer over nadacht, realiseerde ik mij dat dit helemaal niet zo hoeft te zijn. Het is natuurlijk heel goed mogelijk dat Nathalie niet de enige vrouw wasmet wie Kick een buitenechtelijk avontuurtje had. Goedbeschouwd weten we niet wat Silvijn over Kick heeft verteld, behalve dat het Bibi behoorlijk aan het denken heeft gezet.

En dus weten we ook niet wat het motief is van Silvijn. Het zou natuurlijk ook zo kunnen zijn, dat hij oprecht verliefd is op Bibi en dat hij er pas, nadat hij liefde voor haar voelde die verder ging dan louter seksuele aantrekkingskracht, achter kwam dat ze is getrouwd met Kick. Dezelfde Kick die hij kent uit het uitgaansleven. Dezelfde Kick, die net als zijn vrienden hem wel gedoogd in hun midden, maar die hem ook het gevoel geeft dat hij er (iets wat voor een kersverse, eenzame weduwnaar mogelijk extra pijnlijk is) niet bij hoort. Dezelfde Kick die hij in Barcelona tegenkwam met een andere vrouw. (Was het één van De Vijf?) Het zou natuurlijk zo kunnen zijn, dat zijn motief geen wraak is, maar eenvoudigweg een poging om de vrouw van wie hij houdt los te weken van haar (overspelige) echtgenoot. Zou hij het verhaal kennen hoe Bibi en Kick elkaar leerden kennen? In dat geval denkt hij haar misschien nu net zo op te kunnen vangen als Bibi er destijds was voor Kick.

Genoeg gespeculeerd. Terug naar het feuilleton en naar wat we wel weten. De afgelopen drie afleveringen staan in het teken van het telefoongesprek dat Bibi en Silvijn voerden. De samenvattingen van Aflevering 26, 27 en 28 zijn niet voor niets achtereenvolgens:

Als Bibi telefonisch contact zoekt met haar minnaar Silvijn, roddelen de andere vrouwen er lustig op los;
Nasidderend van haar telefoongesprek met Silvijn zit Bibi aan de lunch als de mannen aanschuiven;
Na dat verwarrende telefoontje van Silvijn, vraagt Bibi zich af wat er is veranderd aan haar liefde voor Kick.

Evenals vorige week grijpt Giphart terug op informatie die hij ons in de loop van het feuilleton over De Vijf en hun mannen heeft toegespeeld. Zo is er een verwijzing naar Aflevering 5, You don’t want to be alone!.

Ze keek naar Kick, aan de andere kant van de tafel, hoe hij van zijn wijn dronk en met de mannen discussieerde over het Engelse herriebandje dat ze een paar dagen ervoor hadden bezocht.

Overduidelijk is ook de terugblik op hoe het huwelijk van Rosalie met Pjotr strandde. Een gegeven, waar we al in de tweede aflevering, De Joris van Spilbergen, mee werden geconfronteerd als mededeling, maar dat terug blijft komen. Zo leerden we vorige week hoe dit gebeurde:

(…) tot haar man Pjotr na de ouderborrel van een kinderfeestje zijn Renault Espace in volle vaart tegen een boom reed en nog diezelfde avond verliefd werd op de verzekeringsconsulente die de schade op kwam nemen.

En deze week hoe Rosalie hierachter kwam:

Bij het hoofdgerecht ging Pjotrs telefoon.
‘De oppas’, zei hij tegen Rosalie, waarna hij zijn toestel aan haar overhandigde. Kinderzaken waren in hun huwelijk per definitie niet voor hem. Om rustiger te bellen liep Rosalie naar de gang bij de toiletten van het café. Het duurde zeker tien minuten voordat ze terugkwam, met een felle, nijdige pas. (…)
Wat er was gebeurd: nadat Rosalie de oppas te woord had gestaan over iets onbenulligs, had ze het gesprek weggedrukt. Meteen had een melding geklonken dat Pjotr een nieuwe sms had. Op zijn welkomstscherm zag Rosalie een voorvertoning.
‘Het was geweldig vanmiddag. Jammer dat je…’, las Rosalie. Geweldig vanmiddag? Jammer dat je wat? Rosalie besloot dat ze er recht op had de rest van de zin te lezen en opende het bericht. De minuten daarna las ze een deel van de 338 sms’jes die Pjotr en de schade-expert van zijn ongeluk inmiddels hadden uitgewisseld. Liefdesboodschappen. Opwindende woorden. Zinnen waarin Pjotr en de vrouw elkaar vertelden hoeveel ze elkaar misten.

Ook is er een verwijzing naar Aflevering 18, waarin Kick bedenkt hoe lang hij samen is met Bibi. Zij denkt immers nu: ‘Inmiddels waren Kick en zij alweer zeventien, achttien jaar bij elkaar.’ en ‘Maar na achttien, zeventien jaar kantelde soms Bibi’s gevoel, zeker na wat ze een moment daarvoor van Silvijn had gehoord.’ Ze gebruikt dezelfde omkering van de jaren dat ze samen zijn als Kick eerder. Is het een manier van Giphart om ons te doen inzien dat Bibi en Kick meant to be zijn? Of zoals Bibi het stelt:

Haar liefde voor Kick stond al jaren buiten kijf, althans als ze nuchter was. Kick was de liefde van haar leven, de vader van haar kinderen, de man aan wie ze het eerst dacht als ze bij het openen van een blik maïs een snee in een ader opliep, de man die haar in dat geval moest redden, de man wiens naam ze zou prevelen vlak voordat ze haar laatste ademstoot zou uitslaan als hij te laat arriveerde.

De beschrijving van hoe Rosalie erachter kwam dat Pjotr haar bedroog deed mij denken aan een discussie op de Facebookpagina van het feuilleton. Het ging over de vraag of het wel slim was om ‘steeds te spreken van Whatsapp-bericht? Als het feuilleton ooit als boek uitkomt, weet waarschijnlijk niemand meer wat Whatsapp is (was), gezien de snelheid waarmee de techniek zich ontwikkelt.’
Giphart lijkt gevoelig voor deze suggestie, maar hij stelt een wedervraag: ‘Goeie… Wat stel je voor als alternatief? Dan passen we dat aan.’
De dame in kwestie antwoord snel: ‘Alleen ‘bericht’, en/of een beetje variëren in woordkeus. (…)Hetzelfde geldt voor ‘sms’ en ‘iPhone’ (afl. 19).
Ik heb mij toen niet in de discussie gemengd, maar ik ben het er niet mee eens. Wie sms opzoekt op bijvoorbeeld Wikipedia leert dat de eerste sms in 1992 werd verzonden. Er is inmiddels een generatie mee opgegroeid en meerdere generaties hebben het zo’n tien jaar gebruikt. Sinds de zomer van 2011 worden er steeds minder sms-berichten verstuurd. De oorzaak is de opkomst van soortgelijke applicaties die gebruik maken van internetverbinding. De bekendste en meest toonaangevende is WhatsApp.
Of een persoon sms’t of whatsappt zegt volgens mij iets over die persoon. WhatsApp is hip, sms is stoffig. Wie een toestel heeft met WhatsApp is vooruitstrevend. Wie nog sms’t is behoudend. Bovendien past het gebruik bij de tijd waarin het verhaal speelt. Het is 31 december 2012. Rosalie en Pjotr zijn anderhalf jaar, dus sinds 2010 uit elkaar. Hoewel er toen al Whatsapp was, is het niet gek dat Pjotr sms’te en vind ik het logisch dat Bibi zich inmiddels van WhatsApp bedient.

Maar ik dwaal af, hoewel de discussies op Facebook net zo goed bij het feuilleton horen als het verhaal in de krant. Het hoort bij het schrijfproces dat de schrijver zo met ons deelt, bij het kijkje in de keuken dat hij ons gunt. Ik ben wat dat betreft benieuwd of Giphart ons hier voor het schrijven van Aflevering 29 nog gaat raadplegen. In feite is de laatste alinea van de aflevering van deze week al een open uitnodiging aan zijn lezers om mee te denken.

Terug in Het Posthuys op Vlieland schoten bij Bibi verschillende scenario’s door haar hoofd. Ze kon stilletjes wegsluipen van het gezelschap, terug naar Residence Duynstaete fietsen om Silvijn in de ogen te kijken en hem uit te horen. Ze kon slikken, stevig slikken, en tegenover Kick en de rest van het gezelschap doen alsof er niets aan de hand was. En ze kon een vergelijkbare scène trappen als Rosalie anderhalf jaar daarvoor in eetcafé Over Den Tong: Kick confronteren met wat ze te weten was gekomen, hem publiekelijk een enorme dreun verkopen en daarna – een kleine variant – het hele Posthuys bij elkaar te krijsen.

De schrijver stelt ons letterlijk een drietal vragen, maar (ik heb net nog even Facebook gecheckt) heeft van zijn lezers nog geen antwoorden. Welnu, beste Giph, het lijk mij een goed idee om Bibi alleen terug te laten keren naar Duynstaete. Ze komt onderweg de drie jongens met de videocamera tegen. Het wordt tijd dat Hidde, Roel en Yf weer in beeld komen. Het geeft je bovendien een goede aanleiding om hun verhaal te vertellen. Kennen ze inmiddels alle drie de bekentenis van Kick? Wat doen ze met die informatie? Is de video-opname gewist, of niet? Afijn, de verdere invulling laat ik aan jou over. Ondertussen zullen we één of twee afleveringen verder er weer niet achter komen wat Silvijn zoal weet over het liefdesleven van Kick. In plaats daarvan treft Bibi Silvijn aan in de bar van het hotel waar hij met Opa Kick een biertje drinkt… Afijn: Wordt vervolgd!

De stang

De haiku is een vingerhoed vol emotie, waarin weinig ruimte is voor ontledingen en benaderende omschrijvingen. De Warmloper scant dagelijks de krant^*)op zoek naar haiku-achtige koppen of quotes. Hij laat zich leiden door de woorden en tracht alleen de haiku te zien. Foto’s worden wazig, teksten gaan op grijs, tot daar die twaalf- tot zeventienlettergrepige tekst overblijft, die ontdaan van alle ballast zich openbaart tot ogenblikervaring.

De stang van
de herenfiets blijkt
een gevoelige kwestie

Lees, bewonder en laat u inspireren. Verwonder en laat vooral uw gedachten de vrije loop. Mocht u een mooie interpretatie willen delen, dan staat mijn inbox van harte voor u open.

^*) de Volkskrant, tenzij een andere bron is vermeld

 

Nostalgie

Onvoorbereid kan best fijn zijn. Zo ging ik afgelopen weekend volkomen plotseling naar het eclectische festival Motel Mozaïque in Rotterdam. Het festival weet altijd weer te verrassen, al was de verrassing deze keer niet alleen van muzikale aard. Het begon er al mee, dat mij een ticket praktisch in de schoot werd geworpen. Vriend Ronald schrijft voor het online muziek magazine in oprichting Muzine en ik mocht hem vergezellen. ‘Moet ik nu ook een stukje schrijven?’, vroeg ik toen mij het polsbandje werd omgesnoerd, ‘Ik ken het programma niet eens.’

Nadat wij een aantal optredens hadden gezien was het tijd voor om de innerlijke mens te versterken. Wij hebben nu eenmaal de gewoonte om ons tijdens concerten vol te gooien met liters bier. Vraag me ook niet waarom. Laten we het erop houden dat het ons overkomt. Afijn, liters bier in een lege maag staat garant voor onplezierige gevolgen: dronkenschap op de avond zelf en een kater de volgende dag. Verantwoordelijk en volwassen als wij zijn, wilden we dat niet laten gebeuren.

‘Zullen we zo ergens een broodje scoren?’, vroeg Ronald mij, toen we van Rotown onderweg waren naar De Schouwburg. Het liep inmiddels tegen middernacht. Ik knikte. ‘Kruiskade?’ We staken het Kruisplein over en keken naar de grote gele letters op het dak van wat ooit dé poptempel van Rotterdam was. Het gebouw zag er naargeestig en verlaten uit. ‘Toch raar’, begon Ronald. ‘Eeuwig zonde’, antwoordde ik, terwijl we koers zetten naar Kiem Foei. De Surinaamse broodjeszaak aan de overkant van de straat bleek gesloten. Gelukkig stelde Cong’s niet teleur.

We haalden herinneringen op aan voorgaande edities van MoMo, zoals het festival liefkozend ook wel wordt genoemd. De broodjes smaakten als vanouds, maar onze stemming was toch even anders, serieuzer dan tevoren. De sluiting van Nighttown in 2006 en van Watt ruim twee jaar geleden heeft bij ons schrijnende littekens achtergelaten die op avonden als deze weer opspelen. Met een gevoel van weemoed verlieten we de tl-verlichte snackbar en sloegen rechtsaf. We liepen langs de met rolhekken gesloten voormalige ingang van Nighttown. Nota bene de plek waar Motel ooit begon!

In de lobby van De Schouwburg dronken we nog een biertje en langzaam schudden we het gevoel van melancholie van ons af. Ik was op dat moment nog onwetend van de verrassing die de organisatie van het festival voor ons in petto had. Zalig zijn de onwetenden, onbeschrijflijk het gevoel van euforie na een sombere gedachte. Met kippenvel als ganzeneieren staarde ik, nadat ik de betonnen trap naar de Grote Zaal had beklommen, naar de negen grote goudgelen letters: NIGHTTOWN.  Ontroerd nam ik een slok van mijn bier. ‘Da’s mooi’, stamelde ik. ‘Ja, mooi’, hoorde ik naast mij mompelen.