Vaarwel Metro

Een gegeven paard mag je niet in de bek kijken. Dat principe indachtig zou ik niet mogen klagen over Metro, Dé gratis krant van Nederland. De slogan is van het dagblad zelf, en aangezien zij de enige overgebleven  gratis krant zijn, lijkt het een passende leus. Toch valt er zowel op het motto als het krantje zelf tegenwoordig veel af te dingen.

Ooit waren er meer kosteloze dagbladen, die via stations van openbaar vervoer werden verspreid. Een ervan, De Pers,  had het geweldige adagium: Gratis, maar niet goedkoop. Wat mis ik dat blaadje!  Ik zegde er ooit mijn abonnement van een gerenommeerd dagblad voor op. Het bleek een behoorlijk alternatief voor de betaalde pers. In die tijd was Metro mijn tweede keus. Een redelijk alternatief voor een redelijk alternatief. Concurrentie was blijkbaar  een effectief middel om enig niveau te borgen. Nu Metro de enige is, is kwaliteit steeds verder te zoeken. Mijn advies, verander de slogan maar in Gratis én goedkoop. Dat heeft iets nostalgisch en dekt de lading bovendien.

Vanmorgen was de layout en vooral de inhoud van Metro weer eens flink veranderd. Na het verdwijnen van de stukjes van de beste columnist die Metro ooit had, Luuk Koelman, en de 99-woorden tellende ultrakorte stukjes van Jan Dijkgraaf, bleek dat een aantal strips en de lezerscolumn zijn geschrapt. Daarvoor in de plaats is er meer ruimte voor het meest stompzinnige item, @Metro, met ingezonden foto’s van lezers. Dat verdubbeling van het aanbod zorgt voor inflatie van dit even narcistische als infantiele topic mag de pret niet drukken en dringt kennelijk niet door tot het leger leeghoofdige lezers dat zich verdringt aan de digitale poorten voor 15 minutes of fame.

Lekker, moeten ze hebben gedacht bij moederbedrijf TMG, nadat ze vlak voor Oud en Nieuw een zoveelste ontslagronde hadden aangekondigd. Zolang mediageile lezers de krant voor niets vullen, kan de oplage van Metro blijven gehandhaafd, evenals de inkomsten uit advertenties. Dat Dé gratis krant van Nederland eigenlijk geen krant meer heten, zal ze worst wezen.

Enfin, ik ontkom er na deze column niet meer aan en zal, zoals de Engelsen zeggen, put my money where my mouth is. Ik laat Metro voortaan links liggen en abonneer mij weer op een kwaliteitskrant.

Vragen

Ze zeggen dat domme vragen niet bestaan. Als het antwoord voor de hand ligt noemen we ze retorisch. Voorbeeld: De barman wijst op mijn lege glas en vraagt of ik nog een biertje lust. ‘Is de paus katholiek?’
Wanneer een voorbijganger mijn aandacht trekt met ‘Mag ik een domme vraag stellen?’, dan ben ik geneigd te antwoorden dat hij dan hij al aardig op weg is. Ik hield mij vanmiddag echter in en knikte de vraagsteller welwillend toe.
‘Is dit De Markthal?’, vroeg hij mij, terwijl hij naar het meest gefotografeerde arcadevormige gebouw van Nederland wees. Verbouwereerd staarde ik hem aan en kon niet anders dan beamen dat hij het gevonden had. Hij bedankte mij met zijn Groningse tongval en schuifelde langs mij richting de ingang.
‘Oh, toch gevonden dus’, mompelde hij, ‘waarom zetten ze het er niet gewoon op?’

Boomerang

Trump stelt onderzoek in naar illegale kiezers, kopte de Volkskrant vandaag. Het al dan niet alternatieve feit dat hij een lagere score haalde tijdens de verkiezingen dan Hillary Clinton blijft hem blijkbaar dwarszitten.
Ik kan het niet helpen te denken aan een echtpaar dat enige maanden geleden het nieuws haalde. Het was niet blij met de vele Poolse gastarbeiders die voor langere tijd, dan wel permanent op het vakantiepark verbleven waar man en vrouw een huisje hadden.
Zij vonden uiteindelijk gehoor bij de gemeente, die per direct permanent verblijf verbood en dit beleid actief ging handhaven. Wat bleek? Het koppel werd evenzeer van het park verwijderd, want woonde er zelf ook non-stop.
Ergens hoop ik op een soortgelijke uitkomst. Het zal in dit geval niets uitmaken, voorspel ik met Orwell, want in een rijk van leugens is de waarheid verraad.

Walhalla

De kantine oogt overeenkomstig haar naam. Tegeltjes aan de muur, tegeltjes op de vloer. Eenvoudig meubilair, bestaande uit tafels met formica bladen en degelijke stoelen met stalen buizenframe. Erboven een scala aan gelijksoortige lampen, maar ze zijn dus allemaal net anders. Hoger, vlak onder het plafond hangt de feestverlichting. Zwarte snoeren met gekleurde peertjes. Als ik niet zo oud was, had het mogelijk iets exotisch. Nu voelt het op nostalgische wijze vertrouwd.

Het publiek op deze afterparty is van mijn leeftijd. In een hoek naast de bar staat een groep twintigers. Als ze geen selfies zouden maken, vielen ze niet eens uit de toon. Iedereen doet maar wat. Op het podium speelt een bandje jazzy salsa met een dancebeat. Niemand schenkt er aandacht aan. We praten, we drinken.

De bar wordt gerund door twee zestigers. Ze zijn hun eigen glazenhalers. Spoelen doen ze ook zelf. Geen kapsones. Je hoeft ook niet lang te wachten op een drankje. Bestellen gaat bijna vanzelf. Oogcontact, twee vingers in de lucht en, hoppa, weer twee bier.

Komt het door het tempo, of de omgeving dat ik mij weer jong, zeg zestien, voel? Ik zak dieper weg in een geruststellend roesje. Morgen lijkt ver weg. Morgen is voor volwassenen en ouwe lullen. Vanavond is hier, onvermijdelijk en nu. V for victorie, of twee bier, ook goed. Vanavond ben ik in Walhalla.

Klein

Minder, minder, minder! Ik vind het een gewaagde zet van Vrijzinnige Partij om de kreet van Wilders te kapen. Maar de voorzitter van Vrijzinnige Partij – zonder lidwoord, dus minder – denkt dat het wel los zal lopen met verkeerde associaties.
‘De slogan geeft gewoon in goed Nederlands aan wat onze punten zijn’, zei hij gisteren bij de lancering van de campagne. ‘Minder betutteling door minder regeltjes, minder zorgen door een basiszorgpakket en minder onzekerheid door een basisinkomen voor iedereen vanaf 18 jaar.’
Tja, als je het zo stelt klinkt het zo gek nog niet. Toch kleeft er wel degelijk een risico aan hergebruik. Het zou zomaar tot minder stemmen kunnen leiden. Maar goed, gezien de achternaam van de fractievoorzitter van Vrijzinnige Partij, kan ik mij voorstellen dat dat de pret niet mag drukken. Met minder houd je de fractie lekker klein…

Maastunnel

De appel valt niet ver van de boom. Meneertje lult honderduit terwijl hij gezeten in een stoeltje aan mijn stuur met mij door Rotterdam fietst. Dat hij daarbij alles wat hij ziet benoemt, maakt hem tot een soort TomTom. Zelfs Jules de Corte zou met hem door de stad kunnen fietsen.

Bij Maashaven wijst hij mij op de boten die er liggen aangemeerd. Ik vraag hem waarom ze daar liggen. Hij is even stil, al kon ik hem als het ware horen denken.
‘Die boten, papa, die liggen daar gewoon te chillen.’Ah, ok. Dan weet ik dat ook weer. We fietsen verder en slaan bij de Maassilo rechtsaf.
‘Kijk’, roept mijn kleine stadsgids, ‘ik ziet de Euromast.’ Hij wijst hem voor de zekerheid ook aan. Hem verbeteren heeft geen zin, want aan de overkant steekt het gezichtsbepalende gebouw fier af tegen de grauwe wolkenlucht. Bovendien is ik ziet natuurlijk correct Rotterdams.

‘En daar ligt een hele grote boot!’ Ik vertel hem dat dat de SS Rotterdam is. Dat die boot ook Rotterdam heet. Daar wordt hij weer even stil van…
‘Grappig’, zegt hij dan, ‘daar wonen wij. Wij wonen ook in Rotterdam, hè, pappa?’ Dat klopt als een bus. Ik begin weer over de Euromast. Daar gaan wij naar toe.
‘Maar die ligt aan de andere kant van het water…’ Ik kan zijn gezichtje niet zien, maar dat hij even zijn mond houdt, betekent dat hij aan het nadenken is. Stilte kan veelzeggend zijn.

Ik wacht even zeg dan dat het klopt en dat we daarom ook naar de tunnel fietsen.
‘Gaan we dan onder de tunnel naar de overkant, papa? Ik geef hem een aai door zijn bruine krullen. Lokaal chauvinisme en trots op het verbale redeneervermogen van mijn zoon vechten om voorrang: Rotterdammers gaan niet gewoon door, maar onder de tunnel door…

Overbodig

We leven in een wegwerpmaatschappij. Er wordt veel geproduceerd en we kopen het nog ook. Dat we dus regelmatig afval produceren of oude spullen weggooien is een tweede natuur geworden. Dat we daarbij zelden nadenken of iets nog nut kan hebben voor een ander is best triest.

Laatst was ik bij de vuilstort, toen ik bij het weggooien van kromme gordijnrails een fietser op mij af zag komen rijden. In een vloeiende beweging stapte hij in volle vaart vlak voor de ijzerbak af en slingerde het rijwiel zo in de container. Nog voor het achterwiel stilviel, was hij lopend al weer de poort uit. Verbaasd keek ik hem na. Wat was er mis met zijn fiets? Die leek nochtans prima te functioneren.

Zelf zou ik het anders hebben aangepakt. Ik zou de tweewieler op Marktplaats hebben gezet of naar de Kringloopwinkel hebben gebracht. Hergebruik van een artikel vind ik namelijk mooier en praktischer dan recyclage van het materiaal. Voor dat laatste is immers weer productie nodig, en begon ik niet met te stellen dat er teveel wordt geproduceerd?

Ik vind het ook heerlijk om te snuffelen tussen tweedehands spullen. Of het nu bij een Kringloopwinkel, een antiquair of vintageshop is, ik kom er graag. Dat wat voor de een afgeschreven is voor de ander in een behoefte voorziet, vind ik een mooie gedachte.

Gisteren verloor ik een handschoen. Bijna had ik de andere weggegooid, ware het niet dat ik iemand ken die ooit een hand is verloren. Wil hij geen koude handen krijgen in de winter, dan moet hij een paar kopen. Daarvan is per definitie een van beide overbodig. Zonde, maar hé, een en een is twee, al klinkt dat in dit geval wat raar.

Ik zal de handschoen bewaren en vandaag even langsbrengen. Nu maar hopen dat het de juiste is, want anders blijkt een en een alsnog geen…

Jaarlijstjes

Jaarlijstjes, ik heb er een haat-liefdeverhouding mee. Elk jaar word ik langs meerdere wegen gevraagd om bijvoorbeeld mijn top 10 van beste albums, boeken of films op te sommen. Het is schier onbegonnen werk. Er komt zoveel uit! Het kan niet anders dan dat je een en ander hebt gemist. Het zou bijna ziekelijk zijn als het niet zo was.

Ooit hoorde ik van iemand wiens vader een belangrijke bijdrage had geleverd aan de ontwikkeling van de compact disc. Dagelijks werden alle nieuwe releases bij hen thuisbezorgd. Het lijkt me aan de ene kant verrukkelijk, maar aan de andere kant hel. Waar laat je al die meuk? Want laten we eerlijk zijn, er zat vast veel meuk tussen en hoe scheid je het kaf van het koren?

Dat brengt me terug bij de jaarlijstjes. Wie ben ik om te oordelen en met een top-10 te komen? Ik heb dan wel meer dan tien in 2016 uitgekomen albums beluisterd, maar toch voelt het aanmatigend om daaruit de tien beste te selecteren. Ik doe dan zoveel bands te kort, want hoewel ik graag naar muziek luister en graag concerten bezoek, het aanbod is (gelukkig) groter dan ik aankan.

Met boeken is het nog lastiger. Afgelopen jaar las ik er tenminste drieënveertig. Dat is slechts een fractie van wat uitkwam. Bovendien las ik ook veel oudere boeken. Redelijk recent verschenen, of zogenaamde klassiekers. Hoe kan je dan met droge ogen op een boek stemmen voor bijvoorbeeld een publieksprijs? Er is altijd al een voorselectie gemaakt en als daarin slechts een of twee boeken zitten die ik gelezen heb, dan kan ik daar toch niet op stemmen? Of is het feit dat ik die wel en die andere niet gelezen heb veelzeggend genoeg en legitimeert dat mijn stem? Zo voelt het niet… Gelukkig is er altijd nog de vakjury, terwijl ik mij ondertussen verdiep in boeken op de door hen vastgestelde long- of shortlist.

Met muziek is het eigenlijk net zo. Ik beluister een veelvoud aan albums in vergelijking tot de boeken die ik lees. Voor het online muziekmagazine Muzine recenseer ik daarvan een deel. Toch is er veel wat aan mijn aandacht ontsnapt. Gelukkig zijn er dan weer de lijstjes van anderen die mij alsnog op het juiste spoor zetten. Na de marteling van het samenstellen van mijn eigen top 10, volgt daarom steevast een heerlijke inhaalslag. Zo heb ik op de valreep diverse in 2016 uitgekomen albums ontdekt via lijstjes van anderen. Momenteel draai ik die grijs ten koste van de nieuwste aanwinsten van 2017. Neem Boy King van Wild Beasts, Running Out Of Love van The Radio Department en niet in de laatste plaats Car Seat Headrest van Teens Of Denial. Stuk voor stuk heerlijke albums, al vraag ik mij ook enigszins verontrust af hoe ik die überhaupt over het hoofd heb kunnen zien?

Misschien moeten we vaker tussentijds de balans opmaken, zodat net als voor literatuur longlists ontstaan? Een kwartaal top-3, een halfjaar top-7 en een jaarlijkse top-10? Ik weet zeker dat het er dan voor mij niet gemakkelijker op wordt om tot een definitief jaarlijstje te komen, maar daarvoor heb ik dan ook een gezonde haat-liefdeverhouding met lijstjes. Laat mij maar zwoegen, hoe meer er te kiezen valt, hoe liever ik het heb.