Hier loop ik warm van

The Hotstepper goes Dutch

Posts Tagged ‘Jan Bartelsman

Wordt Vervolgd! (21)

with one comment

Bam! Silvijn is binnen. Hij wordt neergezet als ijdel, egocentrisch mannetje, dat kleding belangrijker vindt dan weersomstandigheden. Wie gaat er immers in een sneeuwstorm op pad, gekleed in een strakke broek en bordeelsluipers? ‘Hij droeg een mooi blauwe schippersjas, met een enorme beige kasjmier sjaal om zijn hals. Broek met strakke pijpen. Leren handschoenen. Bordeelsluipers.’

Een schippersjas? Zeker uitgekozen omdat hij naar een eiland gaat? Theatraal. Enorme kasjmier sjaal? Doe maar duur. Een broek met strakke pijpen? Niet zo warm, dus… De opsomming is mooi gegeven. We kunnen ons Silvijn, ‘de lange man die de keuken was binnengestapt,’ gemakkelijk voorstellen. De schrijver neemt ons hoofd als het ware in zijn handen en dwingt ons te kijken. Van boven (jas en sjaal) naar beneden (broek met strakke pijpen, handschoenen – zijn handen hangen langs zijn lichaam in een open houding, alsof hij niets te verbergen heeft – en schoenen). Bordeelsluipers? Comfortabel, ongetwijfeld, maar niet praktisch als het flink sneeuwt.

In de vorige aflevering werd duidelijk dat Silvijn op het eiland was, maar kwam hij vooral beschrijvend aan bod. In Aflevering 21, Incidentbestrijdingsprocedure, krijgt hij verder vorm. Hij mag zelfs wat zeggen deze keer. Drie keer. Zo vertelt hij bijvoorbeeld hoe Kick en hij elkaar kennen.

‘Van het uitgaansleven.’
Om te vervolgen met een mededeling die bij Bibi nog meer vragen oproept dan de vragen die we kennen van het einde van de vorige aflevering. (‘… hoe het kon dat Silvijn al op het eiland was. Wat Kick wist van haar affaire. Hoe Kick en Silvijn elkaar kenden. Wat Silvijn bezielde haar hier op te zoeken. Wat voor spel hij speelde. Wat hij van haar wilde. En de vraag wat zij van hem wilde.’
‘En we zijn elkaar ook nog wel eens toevallig in Barcelona tegengekomen.’
(‘Waren ze elkaar wel eens tegengekomen in de kroeg (…)? Hoorde Silvijn bij de vriendenclub die bandjes bezocht? (…) Had Silvijn al die tijd geweten dat Kick haar man was?’)
‘We gaan een enorm feest bouwen, toch?’
Nadat is duidelijk geworden dat Silvijn O&N in het zelfde hotel viert als De Vijf en hun familie. Silvijn, de berekenende Silvijn, heeft niet alleen stiekem zijn minnares opgezocht door naar Vlieland te komen, maar hij zit uitgerekend in hetzelfde hotel. Een hotel dat overboekt was! Wat zijn de kansen? Het zou mij niets verbazen als hij een hand heeft gehad in die overboeking. Dat kan bijna geen toeval zijn.

Wat we verder leren in deze aflevering is dat Bibi en Silvijn nog niet zo heel lang met elkaar omgaan. ‘Toen ze Silvijn twee maanden geleden – was het toeval of voorbestemming – weer tegenkwam (…)’. Maar we leren ook, en dat lijkt veel belangrijker, dat het waarschijnlijk is dat Kick en Silvijn elkaar dus al langer kennen.

‘‘We kennen elkaar al jaren’, zei Kick.’

‘Kick kende Silvijn dus langer dan zij. Toen deze wetenschap tot haar doordrong, ging haar innerlijke crisiscentrum over tot wat in ambtelijk jargon een gecoördineerde incidentbestrijdingsprocedure wordt genoemd. Moest de plotselinge aanwezigheid van de man die met wie ze vreemging worden opgeschaald van ‘calamiteit’ naar ‘catastrofe’?’ Bibi blijft de lezer het antwoord schuldig, maar het is een mooie vooruitblik naar de cliffhanger.

Bam! Silvijn is binnen. De denkbeeldige klap die volgt op de bliksemflits uit Aflevering 20 klinkt luid en blijkt een echo te hebben. Niet alleen kennen Kick en Silvijn elkaar (Beng), ze kennen elkaar al jaren. (eng, eng… eng.. eng.) Donder en bliksem worden in films vaak gebruik om een dramatisch effect te verkrijgen. Hoewel Giphart in deze aflevering niets doet met het geluid van onweer, mist de dramatische uitwerking van de komst van Silvijn  zijn effect niet. De denkbeeldige donder wordt gevolgd door een oorverdovende stilte in het hoofd van Bibi. ‘Terwijl ze (…) nadacht ging het gesprek tussen de vier vrouwen en de mannen langs haar heen. Tot Frederique haar aandacht trok en riep: ‘Hoor je dat Bibi? Deze knappe man viert vanavond Oud & Nieuw in het hotel waar wij ook zitten.’

Een groot deel van Aflevering 21 gaat over Silvijn, over hoe Bibi hem heeft leren kennen, over zijn jong gestorven vrouw, Nathalie, en over het feit dat hij sinds haar dood met meerdere vrouwen het bed deelt. Bibi was niet de enige, maar het verhaal vertelt niet of zij inmiddels de enige is. Het zou kunnen. Silvijn reist haar vast niet voor niets achterna. Of zou daar meer achter zitten? En gaat het niet zozeer om Bibi, als ook om Kick? Welk geheim is de oorzaak dat hij haar (hen?) achterna is gereisd?

Tijdens het schrijven doet Giphart op zijn Facebookpagina een beroep op zijn lezers: ‘Bij wijze van experiment wil ik de meefeuilletonisten vragen mee te denken over een metafoor (een vraagstuk dat me al een paar minuten bezighoud). Ik wil van twee geliefden zeggen dat hun levens in elkaar pasten als… tja… een vlecht. Of zo. Maar dan mooier. Of beter. Hoe passen levens in elkaar? Iemand een idee?’ Een paar uur later heeft hij ongeveer 100 reacties. Geen slechte oogst. Daar moet de schrijver toch iets mee kunnen. Niet dus. Hij loopt tegen een van de schrijfwetten aan: less is more. En dus moet hij schrappen. En wel de passage waarin hij de metafoor had willen gebruiken.

Haha! De ironie. Door sommige collega’s wordt Giphart verguisd omdat hij de hulp inroept van lezers en als het ware in opdracht schrijft, maar hij toont hiermee toch maar mooi aan dat hij kapitein is op eigen schip. Hij bepaalt wat er in zijn verhaal komt en wat niet. De suggesties waren talrijk. Ze waren mooi, grappig, actueel en soms gezocht, maar de schrijver legde ze allen naast zich neer.

Zelf verwees ik naar het gedicht Pluk de dag van Cees Buddingh. Het kostte me behoorlijk wat hersengymnastiek om erop te komen en ik wist niet eens over wie het ging. Stelde Giphart de vraag om de liefde van Bibi en Kick te beschrijven? Die van Bibi en Silvijn? Het bleek dus te gaan om de liefde tussen Silvijn en zijn vrouw Nathalie. Zat ik er mooi naast met mijn suggestie: ‘Hun levens pasten in elkaar als de dekseltjes uit Pluk de dag van Cees Buddingh, toevallig maar naadloos.’ Want ik gokte op de liefde tussen Bibi en Silvijn.

Van liefde tussen die laatste twee lijkt echter nauwelijks nog sprake. Althans, als het aan Bibi ligt. De laatste alinea luidt immers: ‘En hoe verbazingwekkend was het dat al haar gevoel voor deze man, haar minnaar, stante pede leek verdwenen? In nog geen seconde was dat gebeurd. Wat ze de afgelopen weken voor Silvijn had gekoesterd: in een vingerknip was het voorbij. Direct vond ze hem afstotelijk, hoe knap hij ook mocht zijn.’ Heerlijke cliffhanger. Giphart is op dreef. Het viel me op aan Aflevering 20 en het valt me bij het lezen van 21 ook op: het verhaal loopt op rolletjes.

Direct nadat hij het verhaal had ingeleverd bij de redactie schreef de schrijver op Facebook: ‘Omdat ik volgende week in Zweden ben voor een boek over Stockholm (met fotograaf Jan Bartelsman) begin ik vannacht al aan Aflevering 22, waarover later kond.’ Goed zo! Schrijf maar direct door. Je hebt een lekkere flow te pakken. Ik kan bijna niet wachten tot volgende week. Het feuilleton bruist!