Lopen langs de lijn van Rotterdam naar Utrecht – Etappe 1

Lopen langs de lijn van Rt naar Ut > Etappe 1 Rotterdam Centraal/Rotterdam Alexander (10,9 km)

Een inkomertje: niet zo veel kilometers, veel asfalt maar ook verrassende uitzichten over de Rotte. Langs de randen van de stad, door natuur maar met het constante gezoem van duizenden auto’s op de achtergrond…

De wandeling begint aan de achterzijde van Rotterdam Centraal. Het station is op dit moment één grote bouwput en dat zal nog zo blijven tot 2013, dus mocht iemand besluiten om tot die tijd van Rotterdam naar Utrecht te wandelen, dan is de kans groot dat het uitzicht op onderstaande foto representatief is.

We blijven niet te lang stil staan bij de verbouwing van het centraal station, want we hebben elf kilometer voor de boeg. We kijken wel even goed om ons heen voordat we in westelijke richting vertrekken. De singels aan de achterzijde van CS zijn mooie voorbeelden van stadsgroen.

We volgen zoveel mogelijk de route die ook de trein volgt. Dat betekent dat we eerst een stuk richting Diergaarde Blijdorp lopen (de trein komt er dwars doorheen) en dan eenzelfde bocht maken als het spoor en uiteindelijk een stuk noordelijker richting het oosten, richting station Rotterdam Alexander lopen.

We laten het station achter ons en lopen via de Stationssingel naar de Walenburgerweg, waar we bij Bas van der Heijden linksaf slaan.

Even voorbij de kruising staat een synagoge aan het A.B.N. Davidsplein. Dit plein is genoemd naar de in de oorlog omgekomen opperrabbijn van Rotterdam. Tijdens de bezetting werden de joden net als elders het slachtoffer van talloze beperkende en vernederende maatregelen die uiteindelijk uitmondden in het wegvoeren naar diverse kampen.

De deportatie van de Rotterdamse joden begon eind juli 1942 en was eind juni 1943, nog geen jaar later, voltooid. Vrijwel alle gedeporteerden vertrokken vanuit de verzamelplaats in de haven: loods 24. Het overgrote deel van hen heeft de verschrikkingen van de kampen niet overleefd. Ongeveer 13% van de joodse bevolking van Rotterdam en omgeving keerde terug uit de kampen of uit de onderduik.

Bron: Nederlands-Israëlisch Kerkgenootschap (NIK)

Na de bevrijding werd het joodse leven in de stad weer opgebouwd. In 1954 werd een nieuwe synagoge ingewijd, maar de synagoge was van het begin af aan te groot en werd dan ook na een jaar of veertig verkleind.

Even verder aan de Bentincklaan vinden we aan onze rechterhand woonhuis Gestel, dat in de jaren 30 is ontworpen door de Rotterdamse architect J.H. (Jo) van den Broek.

Dit woonhuis is ontworpen voor de directeur van de Bouw- en Exploitatiemaatschappij Gestel. Het staat op de kop van een door Gestel en Van den Broek ontwikkeld woningbouwblok. Het kubusvormige woonhuis was bedoeld voor een gezin met twee kinderen. Het huis is voorzien van een terras, een balkon en een royaal dakterras. Hoofdentree, dienstingang en trappenhuis bevinden zich in een apart bouwdeel aan de achterzijde. In de jaren vijftig is hier een aanbouw gerealiseerd.De draagconstructie bestaat uit een staalskelet met houten vloeren en een houten dakopbouw. De bakstenen buitenwanden zijn witgepleisterd. Kozijnen en hekjes zijn van staal. In het interieur waren schuifwanden toegepast en het huis was gemeubileerd met Gispen meubelen.

Bron: City Portal Rotterdam

Aan het einde van de Bentincklaan met zijn huizen in fris gele baksteen komen we bij de oude hoofdingang van Diergaarde Bijdorp, waar we rechtsaf slaan.

De dierentuin stamt uit het begin van de oorlogsjaren. Voor de oorlog (1937) was men al begonnen om de dierentuin, die toen nog achter de West Kruiskade lag, te verplaatsen naar het huidige gebied tussen het spoor naar Utrecht en de Van Aerssenlaan. Door het bombardement van 14 mei 1940 raakte de oude dierentuin zwaar beschadigd en de dieren werden vast ondergebracht in hun nieuwe, nog onder constructie zijnde, onderkomens. Tot 1941 bouwde men verder.

 

Het ontwerp van de nieuwe dierentuin is van Sybold van Ravesteyn, die ook tekende voor het Centraal Station (1957), wat we zojuist hebben verlaten en Station Noord (1953), waar de later nog langs komen. Blijdorp is één van de weinige dierentuinen die geheel is ontworpen door één architect. In april 2004 is Blijdorp daarom uitgeroepen tot Rijksmonument.

Diverse bronnen

In de eerste kilometer van de wandeling komen we langs behoorlijk wat plaatsen met historische betekenis. Op een grasveldje aan het begin van de Van Aerssenlaan staat een standbeeld van de beroemde hardloopster Fanny Blankers-Koen.

Ze had de bijnaam ‘de vliegende huisvrouw’. Dat vrouwen aan atletiek deden was inmiddels (jaren 40) geaccepteerd, maar een moeder van twee kinderen die topprestaties levert, dat leek uitgesloten en leverde FBK die bijnaam. Het bronzen beeld is gemaakt door de Rotterdamse beeldhouwer Han Rehm in 1954 en stelt de hardloopster voor op het moment dat ze, het lichaam naar voren geworpen, de finish passeert. Het beeld is onthuld op 30 juni 1956.

We steken de straat over en lopen langs de rand van de dierentuin, over een bruggetje langs de vijver met pelikanen en maraboes. Het ruikt er vaag naar rotte vis, het dieet van de dieren.

Aan het einde van de Van Aerssenlaan lopen we tegen het Vroesenpark aan. We steken de Stadhoudersweg over en slaan links af. (het beste is eerst de Van Aerssenlaan oversteken en dan bij de voetgangersoversteekplaats links en aan de overzijde weer links, maar wie meer avontuurlijk is, kan natuurlijk ook direct oversteken; wel goed uitkijken!)

Het park werd vanaf 1929 aangelegd naar een plan van stadsarchitect W.G. Witteveen en is deels als werkverschaffingsproject gerealiseerd. Het deel van het park ten zuiden van de Stadhoudersweg werd vanaf 1940 onderdeel van Diergaarde Blijdorp. De rest van het park is in de hongerwinter door de bewoners gekapt. In 1948 werd een compleet nieuw plan voor het Vroesenpark gemaakt door landschapsarchitect J.T.P. Bijhouwer (1893-1974). In het westelijk deel van het park kwamen tennisbanen. De rest van het park werd ingericht als gebruikspark en niet als sierpark. Het park werd in 1958 heropend.

De laatste jaren is het Vroesenpark een oase in de stad, dat bij de eerste zonnestralen Rotterdammers lokt die er op vrolijke kleedjes en onder gekleurde parasols een dutje doen, een boekje lezen, picknicken of barbecueën. Vandaag zijn de voorbereidingen voor Duizel in het park, in volle gang.

Zodra we bijna bij het spoorviaduct zijn, slaan we bij de tennisbanen rechtsaf naar het Vroesenpad. Het pad voert ons langs de rand van het Vroesenpark en is ongeveer 500 meter lang.

Halverwege het pad is een Y-splitsing. Hier gaan we linksaf.

Op een kruising bij vier bankjes slaan we linksaf en even verderop op de Gordelweg rechtsaf langs het Tango benzinestation richting een rotonde waar we linksaf slaan en via een bruggetje het water oversteken.

LET OP! MOGELIJK IS HET BETER OM HIER LANGS DE GORDELWEG EN VERDEROP LANGS HET GORDELPAD TE BLIJVEN LOPEN IN VERBAND MET EEN VERSPERRING VERDEROP.

Op het bruggetje over het water hebben we wederom goed zicht op een spoorviaduct. We lopen nog steeds langs de lijn die Rotterdam Centraal verbindt met Rotterdam Alexander. Aan de andere kant liggen woonboten. Sommige nog als zodanig herkenbaar, andere zien er meer uit als drijvende huizen.

We slaan rechtsaf naar de Noorderkade en trekken ons niets aan van het bord dat ons toont dat de weg dood loopt. Dat geldt voor gemotoriseerd verkeer, niet voor voetgangers. De Noorderkade is de Noordelijkste weg van Rotterdam aan deze kant van de snelweg A16. Ze wordt aan de ene kant begrensd door een jachthaven, die rust uitstraalt en ontspanning. Aan de andere kant, uit het zicht onttrokken door struiken, maar goed hoorbaar loopt eerder genoemde snelweg. Wie rustiger wil lopen doet er goed aan om niet over de Noorderkade maar parallel langs de Gordelweg of het Gordelpad te lopen.

Terwijl we evenwijdig aan de snelweg lopen, lopen we ook evenwijdig aan het spoor, dat dezelfde bocht heeft gemaakt als wij en die aan de overzijde van de A16 parallel oostwaarts gaat.

Even verderop komen we bij het verkeerspleinwaar we onder twee viaducten en een trambaan doorlopen. Hoe vaak heb ik hier niet met de auto gereden? Vanaf onderaf gezien is het uitzicht echter totaal nieuw, het perspectief heel anders. Aan de andere kant van de Schieweg heet de weg niet langer Noorderkade, maar Noorderkanaalweg.

De sluis moet met de hand worden opengedraaid door de havenmeester. Ondertussen liggen er een stuk of vier bootjes te wachten voordat ze verder kunnen varen.

Het fijne van wandelen is, is dat je eigenlijk altijd wel een weg vindt. Daar waar auto’s hier duidelijk rechts omkeert moeten maken is het voor de voetganger totaal geen probleem om hier rechtdoor te lopen en onze weg te vervolgen over de onverharde weg.

Op deze manier komt men op ongekende plaatsen, waar men normaal niet zo snel komt. Helaas loopt de weg hier ook voor voetgangers dood. We zullen dus een manier moeten vinden om aan de andere kant te komen. We hebben uitzicht op het restant van een viaduct van de Hofpleinlijn, dat enige tijd geleden is afgebroken, waardoor de snelweg een weekend werd afgesloten. Hoewel het uitzicht op het viaduct en de snelweg hier indrukwekkend is, zullen we een alternatieve route moeten vinden.

Teruggaan is de gemakkelijkste optie, maar ik zie een andere mogelijkheid.

Een klein trappetje geeft toegang tot de strook naast de snelweg, waardoor het eenvoudig is om om de pilaar van het spoorviaduct te lopen. Dit zal de bedoeling van het trapje zijn, en waarschijnlijk is het illegaal, maar het is wel de snelste weg die voert naar een nieuw stukje nog niet eerder door ons verkend Rotterdam.

(Wie deze actie niet wil uithalen, maar toch deze wandeling wil maken, kan zoals eerder is gesuggereerd langs de Gordelweg aan de andere kant van het water lopen. Voor hen die dit bij het Vroesenpark besloten, die steken de Schieweg over en vervolgen hun weg. Voor hen die eerder de Noorderkade kozen en niet over de vluchtstrook wensen te wandelen, die kunnen bij de drie viaducten met de trap naar boven, het water oversteken en linksaf de Gordelweg op.)

Even verderop komen we langs een loods die is versierd met graffiti door het Rotterdamse collectief Lastplak in opdracht van roeivereniging Skadi.De muurschilderingen zijn zo uitbundig, dat ik de tijd neem om er van te genieten. We komen een bekende figuur tegen, de Utrechtse kabouter.

Maar de rest van de tekeningen is ook niet mis, dus daar heb ik een aparte pagina voor: Lastplak bij Skadi.

Onder de snelweg is een waterreservoir met een soort strekdammen erin. Wat zou het zijn? Terwijl ik het me sta af te vragen, komt er aan de overzijde een Sprinter langs. Bewijs, dat we nog steeds langs de lijn lopen.

Aan het einde van de Noorderkanaalweg komen we bij de Bergwegbrug. Links is station Noord, dat ook werd ontworpen door van Ravensteijn.

We laten het station echter links liggen en gaan rechtsaf richting de kruising van de Bergweg en de Gordelweg, waar we linksaf slaan.

We lopen beneden langs, over het Gordelpad langs de woonboten.

Bij de kruising gaan we rechtdoor de Boezemlaan op, over de Rottebrug , en bij de volgende kruising steken we weer over.

Net na de kruising is een monument voor gefusilleerde Rotterdammers die in de oorlog standrechtelijk zijn vermoord als vergelding voor een bomaanslag op de spoorlijn.

Aan de overzijde van de weg ligt de Algemene Begraafplaats Crooswijk. Deze rustplaats is een rijksmonument, die stamt uit 1832.

Tot de negentiende eeuw was het de gewoonte dat de doden in en rond kerken begraven werden. In 1827 werd begraven binnen de bebouwde kom verboden. De Rotterdamse stadsarchitect Pieter Adams (1778-1846), ontwierp daarom een nieuwe begraafplaats op het terrein van de buitenplaats het Huis te Krooswijck.

Op de begraafplaats is een ander monument, ‘Het illegale graf’, opgericht ter nagedachtenis van 52 gefusilleerde verzetsmensen.

Ook is er een militair ereveld, waar 115 Nederlandse militairen liggen begraven. 110 van hen vielen in de omgeving van Rotterdam in de meidagen van 1940.

Diverse bronnen

Wie geïnteresseerd is moet er zeker eens gaan kijken. Het is een prachtige begraafplaats met vele treurbomen (met hangende takken) die het verdriet van de nabestaanden symboliseren.

Ondertussen lopen we met de bocht van de Boezemlaan mee, passeren de Crooswijksebrug en  slaan linksaf, over de Barakkenbrug langs café de Waterklerk.

Het industrieterrein waar we nu komen is eigendom van de Nederlandse spoorwegen en de wegen hebben namen als Brugwachter, Seinwachter en Wisselwachter.

De Brugwachter voert ons naar de Boezembocht waar we rechtsaf slaan.

De slinger over het industrieterrein is natuurlijk compleet overbodig, maar het voert wel langs een stukje Rotterdam waar je niet zo gauw komt en hoewel het niet bijzonder interessant is (je kan daarom ook eerdergenoemde Boezemlaan blijven volgen, in plaats van afslaan) zie je weer eens wat anders.

Zo gaat de Boezembocht over in de Ingenieur P. Kosterlaan waar de afdeling Groenvoorziening van de Rotterdamse Gemeentewerken is gevestigd. Hier worden de toekomstige stadsbomen van Rotterdam gekweekt.

Aan het einde slaan we linksaf de Bosdreef op. (vanaf de Boezemlaan is dit ook links, via de Paradijsbrug) De Bosdreef voert door het Kralingsebos en is ongeveer 2 kilometer lang. Ongeveer halverwege komen we langs de ingang van het Museumstoomdepot.

Vanaf de brug naar de ingang is mooi uitzicht over de sloot en de locomotievenloods.

Liefhebbers kunnen het museum bezoeken op zaterdag van 10.00 – 17.00 of p woensdag van 10.00 – 15.00 uur. Meer informatie is te verkrijgen via www.stoomstichting.nl

Even verderop is er tussen de begroeiing langs de Bosdreef een open plek met goed uitzicht op een wagon en prachtig uitzicht over de met kroos bedekte sloot.

Overigens zijn die bosjes om een heel andere reden interessant: er blijken heerlijke bramen te groeien.

Hoewel ik een korte broek aan heb en dus het risico loop om mezelf te verwonden aan de scherpe stekels of aan de brandnetels, laat ik me verleiden door de rijpe vruchten die heerlijk smaken.

Net boven het gebladerte van de struiken langs het fietspad is een deel van een bovenleidingsspanningsmast zichtbaar en dat is opnieuw een bewijs dat we nog steeds langs de lijn van Rotterdam Centraal naar Rotterdam Alexander lopen.

Even verderop ligt aan de linkerhand het sorteercentrum van TNT Post. Voordat het een sorteercentrum was, was het een expeditieknooppunt. Eén van de kenmerken van zo’n EKP is dat ze allemaal langs het spoor lagen. Ze stammen dan ook uit de tijd dat de post ’s nachts van knoop naar knoop werd gebracht met de trein.

Het bijzondere van dit gebouw, is dat het als laatste EKP is gebouwd in Nederland en kort daarna, toen het transport van de post niet langer met treinen maar met trucks werd gedaan een sorteercentrum werd.

Bij de Y-splitsing kiezen we de rechter poot en we blijven langs de relatief drukke Bosdreef lopen. Aan de linkerkant lijkt het alsof we een camping passeren.

Niets is echter minder waar, het betreft de showroom van tenten en kampeerartikelen winkel De Huifkar.

Bij de kruising steken we twee keer over, want aan de overkant slaan we direct  rechts af om vervolgens links te gaan richting het viaduct onder de A16 door.

We zijn aan het laatste stuk  van de wandeling gekomen op de Hoofdweg, een oninspirerende drukke weg langs autosloperijen en –showrooms aan de ene kant en kantoren aan de andere kant.

We vervolgen onze weg over het rode asfalt.

Bij het hotel Campanille steken we de weg over en gaan rechtdoor tot aan de Prins Alexanderlaan.

Hier gaan we linksaf voor de laatste meters naar het gelijknamige station.

We kunnen het station al schuin aan de overzijde zien liggen.

Onder het spoor door, rechts over het zebrapad bereiken we het eindpunt van de eerste etappe van Rotterdam naar Utrecht: Station Rotterdam Alexander.

Ik heb geluk want de trein komt juist aanrijden als ik het perron op loop.

De trein legt de terugweg af in acht minuten. Dat is wel even wat anders dan de tweeëneenhalf uur die het mij heeft gekost om ongeveer dezelfde afstand te overbruggen!

Zie ook Lopen langs de lijn van Rotterdam naar Utrecht – Aanleiding

En Lopen langs de lijn van Rotterdam naar Utrecht – Etappe 2

En Lopen langs de lijn van Rotterdam naar Utrecht – Etappe 3

En Lopen langs de lijn van Rotterdam naar Utrecht – Etappe 4